Het is mogelijk; zonder tuin, aarde en potten je eigen (mini)groenten kweken. En dat gewoon in huis! Simpel en klaar om te eten binnen 1 week.
Met (mini)groenten bedoel ik kiemen. Kiemen zijn jonge scheuten (uitlopers) uit eetbare zaden, peulvruchten, pitten en granen. Deze scheuten ontstaan wanneer de zaden, peulvruchten, pitten en granen aan water en warmte blootgesteld worden. Je kan deze fase zien als de tussenfase van zaad en jonge plant. Hier wordt de voeding nog uit het zaad, de peulvrucht, de pit of het graan gehaald, totdat er worteltjes gevormd gaan worden. Op dat moment zijn het feitelijk jonge plantjes.
De kiemen smaken totaal anders dan de zaden, peulvruchten, pitten en granen waaruit ze afkomstig zijn. De basisstoffen van de zaden, peulvruchten, pitten en granen blijven identiek maar het kiemen zorgt voor een betere beschikbaarheid daarvan. Daarbij zijn kiemen veel lichter verteerbaar dan de zaden, peulvruchten, pitten en granen zelf. Dit komt omdat het zetmeel is uitgesplitst tot fijne suikers en de eiwitten vallen gedeeltelijk uiteen in aminozuren. Hierdoor zijn deze gemakkelijker beschikbaar voor het lichaam. De vetten daarentegen worden tijdens het kiemproces vooral als energiebron gebruikt. Daarnaast zijn de vitaminen, mineralen en enzymen in dusdanige mate vermeerderd dat de kiemen zelf veel meer van deze bevatten dan de zaden, peulvruchten, pitten en granen zelf.
Reden genoeg dus om zelf te ontdekken wat het met jou doet! En geen zorgen, het kweken van kiemen is een gemakkelijk proces.
HOE KWEEK IK KIEMEN?
Op internet en YouTube is gelukkig veel te vinden over kiemen kweken. Desondanks zal ik hieronder, in grote lijnen, de stappen weergeven.
WECKPOT-METHODE
De weckpot-methode is geschikt voor vele zaden, pitten, peulvruchten en granen. Hieronder enkele voorbeelden van zaden die wij aanbieden en hoe je deze met de weckpot-methode kiemt:
Alfalfazaad
Inweektijd: ongeveer 6 uur.
Kweekduur: ongeveer 4 dagen.
Broccolizaad
Inweektijd: ongeveer 12 uur.
Kweekduur: ongeveer 6 dagen.
Kiemmix zaad
Inweektijd: ongeveer 6 uur.
Kweekduur: ongeveer 4 dagen.
Radijszaad
Inweektijd: ongeveer 6 uur.
Kweekduur: ongeveer 4 dagen.
Let op; tijdens het kweekproces van de radijs kunnen aan het uiteinde fijne haartjes ontstaan. Dit is geen schimmel maar hele kleine worteltjes die kunnen ontstaan bij gebrek aan water, of wanneer ze het stadium ‘kiem’ voorbij zijn. Het eten hiervan kan dus geen kwaad.
Red Clover
Inweektijd: ongeveer 6 uur.
Kweekduur: ongeveer 5 dagen.
Voor het gemak worden bovenstaande zaden hieronder kiemzaden genoemd.
- Doe één à twee eetlepels kiemzaad in een grote weckpot met brede hals. Voeg ruim lauw/warm water toe.
Bevestig middels een stevig (postbode)elastiek een horrengaasje op de pot. Bij voorkeur géén aluminium horrengaas gebruiken want dit is soms behandeld tegen insecten.
Laten de kiemzaden inweken voor de aangegeven weekduur zoals hierboven per kiemzaad aangegeven.
- Giet het water na bovenstaande aangegeven inweektijd af, spoel de kiemzaden, en giet het water goed
- Zet de pot bij kamertemperatuur schuin omgekeerd weg in een vergiet, rekje of bakje zodat het overtollige water kan weglopen.
Let erop dat het water goed kan weglopen. Het water dat aan de kiemzaden / kiemen blijft hangen is voldoende om het kiemproces in gang te houden. Let er ook op dat je de kiemzaden / kiemen over de gehele lengte en breedte van de pot verdeelt zodat er genoeg luchttoevoer is. Let er dus op dat er geen hoopjes kiemzaden liggen. - Spoel het kiemzaad/de kiemen minimaal 2 maal per dag, en zet de pot daarna steeds schuin omgekeerd weg zodat overtollig water wegvloeit. Herhaal dit proces gedurende de kweekduur zoals boven per kiemzaad aangegeven.
- Laat de kiemen in de pot (schuin omgekeerd) na de allerlaatste spoelbeurt* bij kamertemperatuur ± 24 uur drooggroeien alvorens ze te consumeren en/of in de koelkast te zetten. Bewaar de kiemen op max. 7°C en afgesloten maar niet luchtdicht. De kiemen zijn “levend" en hebben daarom lucht nodig. Vaak groeien de kiemen nog door in de koeling. Tot aan de consumptie eet je dus letterlijk levend voedsel ;-).
*Desgewenst kan de laatste spoelbeurt worden vervangen door een ‘washandeling’ om de kiemen van pelletjes te ontdoen. Volg hiervoor onderstaande stappen: - Vul een schaal tot de rand met lauw/warm water.
- Doe hierin de kiemen, en schud met je vingers voorzichtig de kiemen van de pelletjes
- Room de pelletjes af met je handpalm en/of een lepel.
- Schep de kiemen met de hand uit het water, schud ze een voorzichtig wat droog en doe ze terug in de pot.
- Bevestig wederom het gaasje, zet de pot schuin omgekeerd weg, en laat bij kamertemperatuur ± 24 uur drooggroeien.
- Bewaar ze daarna in een andere pot of bakje op max. 7°C.
De kiemen kunnen zowel in het donker als in het licht worden gekweekt. In het licht zullen de lichtgekleurde kiemen groener worden dan in ‘t donker. Licht heeft in het begin wel enigszins een groeiremmende werking maar het donker van de nacht vangt dat weer op. Wat je ook kunt doen is in het begin van het groeiproces de kiemen op een donker plekje in huis zetten. Maar let op: niet in een koude, tochtige omgeving.
In het licht gekweekte kiemen bevatten meer vitamine C ten opzichte van in het donker gekweekte kiemen. Daarentegen bevatten in het donker gekweekte kiemen weer meer vitamine B2. Het is niet goed om de kiemen in de volle zon te zetten, normaal daglicht is al voldoende.
SCHOTEL-METHODE
De schotel-methode is geschikt voor de volgende kiemzaden:
Rucolazaad
Inweektijd: niet van toepassing.
Kweekduur: ongeveer 6 dagen.
Tuinkerszaad
Inweektijd: niet van toepassing.
Kweekduur: ongeveer 6 dagen.
- Bedek een schoteltje of bord met een laagje ongeparfumeerde zigzagwatten, en maak deze nat. Druk het meeste water eruit en giet het overtollige water af. Zorg voor een egaal kweekoppervlak.
- Verdeel hierover één à twee theelepels kiemzaad. Voorkom dat de kiemzaden op een hoopje gaan liggen. Hoopjes kiemzaad kunnen namelijk kluitjes gaan vormen waardoor het groeiproces bemoeilijk wordt. Druk het zaad lichtjes aan.
Zet het schoteltje bij kamertemperatuur weg. Zorg voor voldoende daglicht, maar zet het niet in de volle zon. - Zorg ervoor dat de wattenlaag gedurende de resterende kweekduurvochtig blijft. Let er goed op dat het niet te nat wordt.
- Na de hierboven aangegeven kweekduur van ongeveer 6 dagen zijn de kiemen klaar voor consumptie. Knip per keer het benodigde deel kiemen zo laag mogelijk af. Het schoteltje met het overgebleven deel kan bij kamertemperatuur nog enkele dagen bewaard worden.
ZUIVER WATER
De zaden, peulvruchten, pitten en granen ontkiemen op het vocht dat jij ze geeft. Dus het water dat je gebruikt, is de voeding voor je kiem. Zelf gebruik ik gefilterd water van Alkanatur, maar je kan elk ander gefilterd water gebruiken van bijvoorbeeld het Adya water filter systeem.
GEMAKKELIJKER KIEMEN
Wil je het jezelf net iets gemakkelijker maken?
Bekijk dan eens onderstaande producten die het kiemen gedeeltelijk voor jou doen.
De Bolster Glazen Kiemschaaltje
Tribest Sproutman Tarwegras Kiem Set
HOE GEBRUIK IK KIEMEN?
Voor het gebruik van de kiemen zijn talloze mogelijkheden. Je kan ze in plaats van groenten gebruiken. Dus door je salade, op een cracker, als garnering op je soep…. Je kan ze zelfs door de juicer gooien. Ook verassend lekker: rode klaver en alfalfa op een zoete pannenkoek!
Weet wel dat deze kiemzaden kwetsbaarder dan groenten zijn. Wat ik hiermee bedoel is dat het beter is deze niet te verhitten zodat de vitaminen, enzymen en mineralen niet aangetast worden door de hitte. Beschouw ze daarom als je dagelijkse portie rauwkost.
HOE BEWAAR IK DE ZADEN, PITTEN, PEULVRUCHTEN EN GRANEN?
Om de optimale kiemkracht van de zaden, peulvruchten, pitten en granen te behouden, is het verstandig deze goed te bewaren. Het beste is in het donker in bijvoorbeeld een glazen afgesloten pot of plastic bak. Het kan ook in de zak waarin je ze gekocht hebt, maar zorg dan dat er geen lucht bijkomt.
Voor nu wensen we je veel kweek- en kiemplezier!
En natuurlijk, eet smakelijk!
